Theo dự báo của của Bộ GD-ĐT, năm học mới 2012-2013 có hơn 4 triệu trẻ mầm non, 15 triệu học sinh (HS) phổ thông các cấp, hơn 610.000 HS trung cấp chuyên nghiệp và hơn 2 triệu sinh viên (SV) đại học, cao đẳng.
Năm học mới 2012-2013, nhiệm vụ tổng quát của ngành giáo dục là tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XI và các Nghị quyết Trung ương, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan của Đảng và Chính phủ chuẩn bị tốt nhất các điều kiện cần thiết để Ban chấp hành Trung ương Đảng thảo luận và ra Nghị quyết về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo trong kỳ họp thứ VI vào quý 4 năm nay.
Cô và trò Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội trong lễ khai giảng năm học mới. (Ảnh: Nguyễn Hùng)Năm học này cũng là năm học toàn ngành tổ chức quán triệt thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020. Đây cũng là năm học đầu tiên thực hiện Luật Giáo dục Đại học mới được Quốc hội thông qua. Toàn ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc vận động “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo” và đẩy mạnh, phát huy những kết quả đã đạt được của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; chú trọng các giải pháp để nâng cao chất lượng dạy và học; Tăng cường giáo dục đạo đức, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, ý thức trách nhiệm công dân, rèn luyện kỹ năng sống cho HS, SV.
Năm học mới cũng sẽ đẩy mạnh đổi mới quản lý giáo dục, tăng cường phân công, phân cấp, tăng quyền tự chủ gắn với nâng cao trách nhiệm trong quản lý giáo dục các cấp. Huy động các nguồn lực tăng cường đầu tư và phát triển giáo dục, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Thực hiện tốt chính sách ưu đãi, hỗ trợ đối với HS, SV giỏi, nghèo, khuyết tật, con em gia đình có công với cách mạng, dân tộc thiểu số, giáo viên công tác ở những vùng khó khăn.
Bên cạnh đó, xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, trong đó, chú trọng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức và năng lực sư phạm cho đội ngũ thầy, cô giáo; Triển khai thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện các trường sư phạm, đặc biệt là các trường đại học sư phạm trọng điểm nhằm đáp ứng yêu cầu đào tạo đội ngũ giáo viên chất lượng cao cho toàn ngành.
Trước thềm năm học mới, Bộ GD-ĐT đã tổ chức họp báo để trao đổi những giải pháp nhằm chấn chỉnh những bức xúc của xã hội đối với các vấn đề lạm thu, dạy thêm học thêm, quá tải… Thời gian tới, Bộ GD-ĐT sẽ tăng cường thanh tra giám sát, ban hành các quy định chặt chẽ để tiến tới xóa bỏ những bức xúc này.
Trong năm học này, Bộ GD-ĐT sẽ triển khai thí điểm mô hình trường học mới Việt Nam (VNEN) tại 1447 trường trên tinh thần tự nguyện. Các trường được lựa chọn thí điểm sẽ tập trung đổi mới hoạt động sư phạm, chuyển đổi từ dạy học truyền thụ của giáo viên sang tổ chức hoạt động tự học của HS; đổi mới kiểm tra, đánh giá HS, chú trọng tự đánh giá vì sự tiến bộ trong quá trình học tập. Các trường tham gia thí điểm là những trường thực hiện mô hình đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục. Theo mô hình này, mỗi trường và giáo viên phải căn cứ vào nội dung của sách giáo khoa (SGK) hiện hành để viết lại SGK trong đó hướng dẫn luôn cách học. Với tài liệu này, HS có thể tự học, tự vận dụng kiến thức vào trong đời sống thực tế, gắn kết nhà trường với cộng đồng.
Cũng trong năm học này, Bộ GD-ĐT sẽ triển khai thí điểm phương pháp “bàn tay nặn bột" đối với các trường tiểu học và cả THCS tại cả 63 tỉnh, thành trên toàn quốc. Đây là phương pháp dạy hình thành kiến thức cho HS bằng các thí nghiệm. HS chia nhóm để tự làm, tự trao đổi, nghiên cứu, quan sát để tìm ra câu trả lời cho các vấn đề trong cuộc sống. Người thầy chỉ đóng vai trò tư vấn, hướng dẫn...
Theo Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận, để làm được những công việc to lớn này, toàn thể thầy cô giáo và cán bộ quản lý giáo dục cùng đội ngũ HS, SV phải nhận thức đúng đắn và đầy đủ Nghị quyết của Đảng để tạo nên sự đồng thuận và quyết tâm phấn đấu cao, chủ động sáng tạo trong hoạt động chuyên môn và chủ động đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương các chính sách và cơ chế phù hợp để phát triển GD-ĐT
Nhân dịp năm học mới, vào ngày 31/8, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có thư gửi các cán bộ, giáo viên, các bậc phụ huynh và HS, SV cả nước. Trong thư, Chủ tịch nước đã đánh giá cao nỗ lực của ngành GD-ĐT, đặc biệt là các thầy cô giáo tâm huyết, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp trồng người và cố gắng của các em HS, SV vượt lên hoàn cảnh khó khăn để học tập tốt.
Chủ tịch nước cũng nhấn mạnh: “Năm học 2012-2013 có ý nghĩa quan trọng, là năm học đầu tiên triển khai thực hiện chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020. Ngành GD-ĐT cần tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý giáo dục; phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh; kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình và xã hội; đẩy mạnh xã hội hóa, huy động sự tham gia của toàn xã hội chăm lo phát triển giáo dục, nhất là giáo dục ở vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; thực hiện bình đẳng về cơ hội học tập và các chính sách xã hội trong giáo dục; tập trung giải quyết một số vấn đề bức xúc như dạy thêm học thêm không đúng quy định, hiện tượng lạm thu, thiếu trung thực trong thi cử, bạo lực học đường, vi phạm đạo đức nhà giáo...”.
Trong những ngày qua, hòa với không khí tưng bừng đón chào năm học mới, các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã tham dự lễ khai giảng ở một số địa phương. Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan cùng chung vui ngày đến trường của HS Trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ (tỉnh Hòa Bình). Tại TPHCM, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đến tham dự lễ khai giảng tại ngôi trường chuyên giàu truyền thống Lê Hồng Phong. Còn ở Hà Nội, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hòa mình vào lễ khai giảng nồng ấm tại ngôi trường cổ nhất Hà Nội mang tên Danh sư Chu Văn An… 
