Facebook đã làm thay đổi cách chúng ta giao tiếp với nhau, chi phối bản chất xã hội con người mà trước nay chúng ta chưa từng thấy.
Mark Zuckerberg - người sáng lập mạng xã hội Facebook.
Thở, ăn, uống, ngủ, vệ sinh cá nhân và lướt Facebook: chúng nằm trong một danh sách rất ít các hoạt động thường ngày mà bạn có chung với khoảng nửa tỷ người khác trên khắp hành tinh. Một trong những hoạt động này có vẻ khác hẳn phần còn lại.
Tính đến tháng 7/2010, có khoảng 500 triệu người truy cập Facebook, một nửa trong số đó thường xuyên truy cập trang mạng xã hội này, tăng gấp đôi so với cùng kỳ 2009.
Tuy nhiên, sự thay đổi này không đơn thuần sự thay đổi về lượng, mà quan trọng hơn, là sự biến đổi về chất. Nó không giống như việc chúng ta chuyển từ dùng băng cát sét sang dùng đĩa CD. Hay nói cách khác, thông qua tạo dựng các mối quan hệ bạn bè, các nhóm xã hội, Facebook không chỉ mang đến cách mới để làm những điều cũ mà còn mang đến cách nhìn nhận mới cho mọi việc.
Facebook không chỉ mang đến cách mới để làm những điều cũ mà mang đến cách mới cho mọi việc.
Đó là lý do tại sao Mark Zuckerberg - người sáng lập Facebook được coi là nhân vật của năm 2010 theo bình chọn của tạp chí danh tiếng, Time.
Khi tâm lý công chúng thay đổi cũng kéo theo những thay đổi trong trải nghiệm của chúng ta về thế giới, đặc biệt là chuyển biến về chính trị.
Đối với nhiều người, chính trị thay đổi cũng đồng nghĩa với thay đổi trong các diễn tiến toàn cầu. Trong khi đó, với những người khác, sự thay đổi này tác động trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của họ.
Tuy nhiên, sự thay đổi đáng kể về công nghệ không phải ở những điều người ta có thể nhìn thấy được, mà ở cái có thể xảy ra. Có thể nói, công nghệ chi phối cấu trúc hành động và diễn biến sự việc.
Hãy xem bom nguyên tử đã thay đổi các quan hệ quốc tế, chiến tranh và ý niệm về một dân tộc như thế nào.
Hãy xem âm nhạc trực tuyến Napster đã tác động sâu sắc thế nào để có thể hủy hoại quan hệ cá nhân, kinh tế.
WikiLeaks có thể thay đổi mọi thứ một cách liên tục, trang mạng này đưa ra cam kết sự minh bạch, cởi mở. Theo đó, WikiLeaks có thể thay đổi liên kết giữa các chính phủ, hay giữa chính phủ với công dân của họ.
Và Julian Assange, chủ nhân Wikileaks đứng đầu danh sách ứng cử viên cho “Nhân vật của năm 2010” theo bình chọn của độc giả tạp chí Time. “Ở mức độ nào đó, độc giả có thể được tiếp cận với những câu chuyện thú vị do WikiLeaks cung cấp. Tuy nhiên, theo tôi, mọi chuyện không phải chỉ dừng ở đó”, Zuckerberg - người sáng lập Facebook phát biểu.
Nếu đến cuối cùng, việc tiết lộ của WikiLeaks đồng nghĩa với công chúng được biết nhiều hơn, và bớt bị lừa dối hơn, thì Assange rõ ràng là người đã có công cải thiện thậm chí cứu sống nhiều người.
Và biết đâu, Assange sẽ là nhân vật của năm 2011. Mà cũng có thể, danh hiệu này vĩnh viễn không thuộc về Assange. Đó là điều không thể đoán biết được.
Trong khi đó, Facebook đã mang đến sự thay đổi về ý nghĩa và trải nghiệm mới trên nhiều phương diện đời sống.
Về điều này, Tổng biên tập Time nhận xét: “Ở khía cạnh nào đó, Zuckerberg và Assange có thể coi là hai mặt của một đồng xu. Trong khi Assange tìm cách tấn công các định chế lớn, các quan chức chính phủ thông qua sự minh bạch miễn cưỡng, thì Zuckerberg lại giúp người ta tự nguyện chia sẻ thông tin với những lập trường riêng”.
Bản thân Facebook cũng sẽ phải trải qua những biến cố thăng trầm, nhưng những gì mà nó đem lại vẫn luôn là những phát hiện mới lạ về xã hội hậu công nghiệp.
Song cũng phải khẳng định một điều, có thể sẽ có những thay đổi khác xuất hiện, nhưng ảnh hưởng rộng rãi của Facebook vẫn không thể mất đi.
Minh Phương
Theo WSJ, CW
